Herkese merhaba! Bugün sizlere Raspberry Pi 4’ün çıkmasından 16 ay sonra (sanırım pandemi bu uzun araya sebep oldu) geçtiğimiz ay toplulukla buluşan Raspberry Pi Compute Module 4’ten bahsedeceğim. Raspberry Pi’ların kesilmiş hali olarak tabir edilen Compute Module serisi her Pi kartının ardından (Pi2 hariç) tasarlanıp geliştiricilerin kullanımına sunuluyor. Serinin son kartı Compute Module 4’ün genel CM serisinin kültleşmiş pek çok özelliğini yıktığını ve yepyeni bir deneyim sunduğunu da söyleyebiliriz. Derinlere inerek bu kart ile neler yapabiliriz biraz bakalım.
Raspberry Pi Compute Module nedir?
Raspberry Pi serisine aşinayız; USB bağlantıları, ethernet, micro usb falan derken bayağı büyükçe (!) bir kart haline geliyor. Bu sebeple projenizde tüm özellikleri kullanmasanız bile tasarımınızda yer tutuyor. Compute Module serisi 2014 yılından beri bundan muzdarip geliştiricilere yine mini bir bilgisayarın donanımını sunan ama giriş-çıkış bağlantılarını kendi tasarlayacakları kartlar ile kullanacakları bir geliştirme ortamı sağlıyor. Tabii Raspberry her çıkardığı kartla birlikte bir IO Board da (yazının devamında özelliklerinden bahsedeceğiz) piyasaya sürüyor. Hatta bu geliştirme-genişletme kartının tüm özelliklerini açık kaynak olarak (şematikler, KiCad dosyaları vb.) da paylaşıyor, geliştiriciler de bu dosyalardan referans alarak kendi geliştirme kartlarını tasarlıyorlar zaten (:
Tüm modelleri incelemek için sitemizi ziyaret edebilirsiniz.
https://market.samm.com/raspberry-pi-compute-moduller
Kültleri Unutun
Compute Module 4’ün pek çok özellik ile atalarından daha gelişmiş bir versiyon olduğundan bahsetmiştik, bunun öncelikli faktörü Raspberry Pi 4 ile neredeyse aynı donanım özelliklerine sahip olması. Pi4 ile tanıştığımız 8 GB RAM Compute Module 4 için de geçerli; 1-2-4-8 GB dört farklı RAM seçeneğinin yanında 8-16-32 GB eMMC Flash Memory olan modeller de mevcut, tabii eMMC olmayan model de var. Bir de Wireless olan/olmayan şeklinde de modelleri ikiye ayırdığımızda toplam 32 farklı Compute Module 4 seçeneği karşımıza çıkıyor! Yani bize en uygun donanımı sunan kartı kullanıp geliştirme maliyetlerimizi de bununla ölçekleyebiliriz.
Kartın genel özelliklerine gelince CM4’te ilk defa Ethernet çipinin de gömülü olarak geldiğini görüyoruz. Bu da bahsettiğim kültlerden birinin tarih olması demek. Bunun yanında kartımız H.265 HEVC yani 4K’ya kadar çıkabilen bir görüntü kalitesi desteğine sahip.
Compute Module 4’te ilk defa karta gömülü olarak gelen antene ek olarak harici anten de takabiliyoruz. Raspberry bu özelliği geliştirirken hazırladığı Antenna Kit ile aynı zamanda geliştiricilerin sertifikasyon süreçlerini de kolaylaştıracak bir alt yapı hazırlamış.
Yeni kartımızın serinin diğer kartlarından bu kadar farklı olmasının bir sebebi de IO Board veya tasarlanan geliştirme kartları ile bağlantıyı sağlayan konektörlerin yepyeni bir yapıya kavuşmuş olması. Serinin önceki kartlarında bilgisayar anakartlarından aşina olduğumuz RAM’leri taktığımıza benzer bir bağlantı yapısı varken CM4 ile kartın arkasına gömülmüş paralel iki adet konektör görüyoruz. Bu sayede hem kartın I/O özellikleri çeşitlendirilmiş hem de daha küçük bir kart elde edilmiş.
Raspberry Pi Compute Module 4 IO Board
Raspberry’nin her CM ile geliştirme ortamı sağlamak için bir IO Board da tasarladığından bahsetmiştik. Yeni geliştirme kartındaki en belirgin iki özellik (Compute Module konektörlerini saymazsak) 2 adet HDMI port ve PCI Express portu diyebiliriz. Compute Module 4 ile birlikte gelen Ethernet desteğini de IO Board üzerinde görebiliyoruz. Bununla birlikte hala USB 2.0 portları olduğunu görmek biraz üzse de (çünkü neden 3.0 olmasın) PCIe portu ile istersek USB 3.0 bağlayabileceğimizi hatta NVMe, network kartları gibi pek çok PCIe uyumlu donanımı da kullanabileceğimizi belirterek burayı tatlıya bağlayalım (:
IO Board’daki değişikliklerin yanında hala Pi-HAT’ler ile uyumlu olduğunu ve birkaç kamerayı aynı anda bağlama imkanı sunduğunu da söylemeliyim. O kadar çok özellik var ki, umarım hepsinden bahsetmişimdir!
Raspberry Pi Compute Module 4 Serisi her kullanıcıya uygun mu?
Eğer Raspberry Pi ile yolculuğa yeni başladıysanız bu kart fiyatından dolayı size çekici gelecektir ancak yeni başlayanlar için CM4 IO Board olmadan hiçbir şey yapamayacağınızı hatırlatmalıyım. Compute Module serisi biraz daha Raspberry ile üst düzey geliştirme yapmak isteyenler için sadece ana özellikleri bulunduran bir kart olarak sunuluyor. Eğer bu işte yeniyseniz Pi serisinden şaşmayın (:
Kaynakça:
https://www.raspberrypi.org/blog/raspberry-pi-compute-module-4/
https://hackaday.com/2020/10/19/new-raspberry-pi-4-compute-module-so-long-so-dimm-hello-pcie/
https://www.youtube.com/watch?v=yiHgmNBOzkc
